خشکسالی به استان های شمالی رسید - انجمن وردپرس

به گزارش انجمن وردپرس، سال هاست چراغ خطر خشکسالی در استان های خشک و نیمه خشک کشور روشن شده و هر روز بر دامنه این خطر قریب الوقوع افزوده می گردد اما این همه خطر نیست. آمارها نشان می دهد که خطر خشکسالی برای استان های سبز و پربارش شمالی هم وجود دارد.

به گزارش همشهری، مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران دیروز در این باره رسما گفت که بارندگی ها در استان های گیلان و مازندران تا 25درصد کمتر از سال گذشته بوده است. احد وظیفه، رییس این مرکز گفت: در سال های اخیر خطر خشکسالی برای همه کشور با شدت و ضعف وجود داشته و این فقط مشکل استان های جنوبی نیست. کم بارشی در کل کشور حاکم است، به طور مثال آذربایجان تا 25درصد کمبود بارش داشته، اما همین کمبود بارش در کرمانشاه 52درصد و در چهارمحال 35درصد بوده است.

بنابراین خشکسالی در تمام کشور دیده می گردد اما این موضوع هم به پتانسیل آن منطقه ربط دارد که حتی در نوار شمالی کشور هم سال جاری بارندگی ها کم بوده است، در گیلان و مازندران تا 25درصد بارندگی ها کمتر از پارسال بوده است اما در خوزستان کاهش بارندگی بیشتر و نزدیک به 50درصد است.

به گفته وظیفه، کاهش بارندگی بر کشاورزی، آب شرب و مسائل دیگر اثر می گذارد، بنابراین داشتن سد در بعضی منطقه ها تأثیرگذار است، به طور مثال در گلستان خیلی سد عظیم نداریم و وقتی به کمبود بارش بر می خوریم، در شهری مثل گرگان با کمبود آب شرب روبرو می شویم.

وی ادامه داد: توجه کنید که فقط آب باعث تغییر زیست بوم منطقه شمالی کشور نمی گردد، تغییراتی که انسان ایجاد می نماید هم بسیار تأثیر گذار است، مثل جنگل زدایی، شستن خاک باارزش و... که در بیابانی و خشکسالی منطقه اثر دارد، اما در طول این سال ها به دلیل تغییرات اقلیمی که رخ داده، ما با افزایش دما روبرو بودیم که همین موضوع بر تبخیرها اثر گذاشته است.

وسعت تنش آبی

هم اکنون کل کشور در تنش آبی و خطر خشکسالی قرار گرفته است و نقطه ای در کشور نیست که از خطر خشکسالی به دور باشد. شمالی ترین تا جنوبی ترین نقطه در همین شرایط قرار گرفته است، بعضی منطقه ها مثل سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان بارندگی کاهش جدی داشته و حدود 70 تا 90درصد بارندگی ها کمتر از حد نرمال بوده است.

البته زیست بوم کشور در هر منطقه فرق دارد، به طور مثال در سیستان و بلوچستان به طور میانه ما سالانه 130میلی متر بارندگی داریم و در کرمان حدود 100میلی متر بارندگی درحالی که در گیلان نزدیک به 1000میلی متر بارندگی داریم. هر اقلیمی براساس مقدار بارش نرمال خودش، احتیاج آبی دارد، اگر در یزد همان 100میلی متر در سال بارش باشد، شرایط نرمال به وجود می آید، همه می دانیم که آنجا یک منطقه کویری است و اگر ما تغییراتی ایجاد کنیم به طور مثال کارخانجات صنعتی آب بر آنجا تاسیس کنیم یا محصولات باغی پرورش دهیم به خشک شدن و خشکسالی منطقه به شکل تدریجی یاری می کنیم.

اگر بارندگی های پاییزی کمتر از حد معمول آغاز گردد، دوره خشک ما طولانی تر می گردد و اگر طولانی تر شد در واقع آبرسانی سخت تر خواهد شد.

تهران و کرج خشک می شوند

شهر های تهران، کرج، ورامین و اطراف کاملا خشک شده و اهالی این شهر ها برای بقا ناچار به مهاجرت می شوند. پرویز کردوانی، پدرکویرشناسی ایران در خصوص دلیل اصلی شرایط فعلی کشور گفت: تغییر اقلیم یا گرم شدن کره زمین به هر حال اتفاق می افتد، اگر در نقطه ای بارندگی گردد در نقطه دیگر بارندگی کمتر می گردد یا اگر در نقطه ای هوا سرد گردد در نقطه دیگر هوا گرم خواهد شد. به گفته وی، کم آبی مشکل جدیدی نیست و از گذشته گریبانگیر کشور ما بوده است، قبل از اصلاحات ارضی زمین های بایر زیادی در ایران وجود داشت و به دلیل نبود آب و فرایند طولانی پر شدن قنات ها اقدامی برای کشاورزی در همه منطقه ها کشور نشد.

مثلا در یک منطقه آب قنات برای کشاورزی و شرب به وسیله عظیمان روستا تقسیم و مدیریت می شد یا در روستا های بالادست از آب رودخانه ها برای مصرف روستا های پایین دست کمتر استفاده می شد، هرمنطقه براساس آب موجود اقدام به کشاورزی می کرد مثلا در رفسنجان پسته را هر 80روز یک بار آبیاری می کردند.

کردوانی درباره جزئیات خشکسالی پیش رو گفت: دو نوع خشکسالی وجود دارد. نوع اول خشکسالی بارندگی و نوع دوم خشکسالی کم آبی است. مقدار آب هر کشور بستگی به مقدار بارش آن کشور دارد که کشور ایران از نظر بارش و آب کشوری فقیر است.

با پیشرفت علم اقدام به ساخت سد و انتقال آب کردند، اما در ایران مدیریتی برای سد وجود ندارد، باید هر ساله دریچه های پایینی سدها را باز نمایند تا گل و لای ها تخلیه شوند، در زمان قدیم حوض هایی در خانه ها وجود داشت که هر ساله تمیز و به اصطلاح شست وشوی هیدرولیک می شدند، برای مثال سد کرج ظاهری پرآب دارد، اما در کف سد به عمق 10متر گل و لای وجود دارد، در زمان قدیم سد های ما کف های خاکی داشتند و توان نگه داشتن آب را در خود نداشتند، یعنی پس از گذشت مدتی آب سد فروکش می کرد.