سه گانه کرونا، آنفولانزا و ورزش
به گزارش انجمن وردپرس، یکی از اساتید دانشگاه ایلینوی آمریکا، نکات مهمی را در مورد رابطه میزان ورزش و افزایش سطح ایمنی بدن و مسائل مربوط به ویروس های کرونا و آنفولانزا در این خصوص، بیان نمود.
به گزارش انجمن وردپرس، هردو ویروس آنفولانزا و کرونا باعث عفونت تنفسی می شوند که می توانند به خصوص برای افرادی که نقص در سیستم ایمنی دارند باعث مسائل بسیار جدی (مرگ) شوند. هرچند که کووید-19 نباید دست کم گرفته گردد اما ویروس آنفولانزا مشکل عظیم تری محسوب می گردد ولی به دلیل اینکه این ویروس مدت زمان زیادی است که شناخته شده و رایج تر است، توجه کمتری به نسبت ویروس جدید کرونا، به آن می گردد. کووید-19 ترسناک است چون جدید است و ما اطلاعات زیادی در رابطه با آن نداریم.
ویروس های جدید همیشه ترسناک هستند چون ما در برابر آن ها تقریبا بی دفاع هستیم و واکسن لازم را نداریم. در حال حاضر اقدامات لازم برای درک و توسعه راهبردهای پیشگیرانه برای روبروه با کووید-19 در جریان است و با این وجود هشدارهای پیشگیرانه جهانی برای جلوگیری از انتشار بیشتر این ویروس تا ساخت واکسن، بسیار مهم است.
آیا می توان در این روزها که با شیوع کرونا ویروس روبرو هستیم به ورزش پرداخت؟ چه نکاتی را باید در نظر بگیریم؟ مجله علوم ورزشی و سلامت در روزهایی که شیوع ویروس کرونا به یک بحران در جهان تبدیل شده به سراغ دکتر جفری وودز از دانشگاه ایلینوی رفته و درباره اثر ورزش بر میزان مرگ و میر موش های آزمایشگاهی بر اثر آنفولانزا، سوالاتی را مطرح نموده است.
مطالعات دکتر وودز روی اثرات تمرین بر سیستم ایمنی، زیست شناسی میکروب ها و سالمندی، متمرکز بوده است. او در بین اولین پژوهشگرانی بوده که اظهار نموده تمرین منظم می تواند اثر ضد-التهابی بر بدن داشته باشد و همچنین تمرین منظم می تواند پاسخ سیستم ایمنی به واکسن آنفولانزا در افراد میان سال به بالا را بهبود بخشد.
دکتر وایمو ژو (Weimo Zhu) از دانشگاه ویسکانسین-مدیسن به مصاحبه با دکتر وودز پرداخته است که در ادامه این مصاحبه را می خوانید:
دکتر ژو: لطفا خود را بیشتر معرفی کنید و به خوانندگان ما بگویید که چه چیزی نظر شما را به تحقیق در زمینه ورزش و ارتباط آن به سیستم ایمنی بدن جلب کرد؟
دکتر وودز: من در حال حاضر مسئول اجرایی و محقق دانشگاه ایلینویز هستم و مدرک دکتری خودم را از دانشگاه کارولینا جنوبی دریافت نموده ام. همیشه به درک تاثیر ورزش بر سیستم ایمنی بدن علاقه مند بوده ام چراکه اطلاعات کمی در این زمینه در آن دوران وجود داشت. در دهه 1980، ایمن شناسی تمرین (exercise immunology)، رشته جدید در علم تمرین به حساب می آمد و با پیشرفت علم در گذر زمان، اکنون اهمیت سیستم ایمنی برای عملکرد طبیعی بافت ها و اندام ها و پاتوفیزیولوژی و تطبیق این سیستم با تمرین و ورزش، بیش از پیش نمایان شده است.
دکتر ژو: لطفا درباره مطالعات معروف خود در رابطه با ورزش و آنفولانزا و یافته های این تحقیقات شرح دهید.
دکتر وودز: در دهه 2000 ما چندین مطالعه روی موش ها و انسان ها با هدف درک چگونگی تاثیر تمرین بر عفونت و واکسیناسیون انجام دادیم. در مطالعات روی موش های آزمایشگاهی، دریافتیم که تمرین استقامتی با شدت متوسط (Moderate) (30 دقیقه در روز) می تواند از مرگ موش ها در برابر آنفولانزا جلوگیری کند. موش هایی که برای مدت طولانی تر (2.5 ساعت در روز) ورزش می کردند، بعضی از علائم بیماری آن ها تشدید شد اما میزان مرگ و میر آن ها تفاوت معنی داری با گروه موش هایی که فعالیت نمی کردند را نشان نداد و این نتیجه رسیدیم که تمرین متوسط می تواند اثرات مثبت و تمرین طولانی می تواند اثرات منفی بر سلامت موش هایی که به آنفولانزا مبتلا شده بودند، داشته باشد و به دلایل مشخص (اخلاقی) این آزمایش روی انسان ها صورت نگرفته است.
همچنین ما مطالعه دیگری انجام دادیم تا دریابیم که آیا 10 ماه ورزش استقامتی منظم می تواند واکنش های مرتبط به واکسیناسیون آنفولانزا در افراد میان سال به بالا که به دلیل ضعف سیستم ایمنی در خطر بیشتری قرار دارند را بهبود بخشد یا خیر؟
ما دریافتیم که تمرین هوازی منظم و با شدت متوسط می تواند باعث بهبود اثرات محافظتی ناشی از واکسیناسیون سالانه در افراد گردد که می تواند باعث حفظ سطوح آنتی بادی های محافظتی در تمام فصولی که آنفولانزا شایع است (اسفند و فروردین) گردد. بنابراین نتیجه گرفتیم که تمرین استقامتی منظم با شدت متوسط می تواند یکی از راه های بهبود اثر محافظتی واکسیناسیون آنفولانزا باشد و توصیه می کنیم که افراد هرسال از واکسن آنفولانزا، استفاده نمایند.
هردو ویروس آنفولانزا و کرونا باعث عفونت تنفسی می شوند که می توانند به خصوص برای افرادی که نقص در سیستم ایمنی دارند باعث مسائل بسیار جدی (مرگ) شوند، هرچند که کووید-19 نباید دست کم گرفته گردد اما ویروس آنفولانزا مشکل عظیم تری محسوب می گردد ولی به دلیل اینکه این ویروس مدت زمان زیادی است که شناخته شده و رایج تر است، توجه کمتری به نسبت ویروس جدید کرونا به آن می گردد؛ کووید-19 ترسناک است چون جدید است و ما اطلاعات زیادی در رابطه با آن نداریم.
ویروس های جدید همیشه ترسناک هستند چون ما در برابر آن ها تقریبا بی دفاع هستیم و واکسن لازم را نداریم. در حال حاضر اقدامات لازم برای درک و توسعه راهبردهای پیشگیرانه برای روبروه با کووید-19 در جریان است و با این وجود هشدارهای پیشگیرانه جهانی برای جلوگیری از انتشار بیشتر این ویروس تا ساخت واکسن، بسیار مهم است.
دکتر ژو: براساس مطالعات شما و پیشرفت های اجرا شده در 15 سال گذشته در زمینه ورزش و ایمنی شناسی، این سوال مطرح می گردد که آیا مردم می توانند در این دوران که با ویروس کرونا روبرو هستیم، ورزش نمایند؟ اگر جواب مثبت است، چه مواردی باید رعایت گردد؟
دکتر وودز: ورزش کردن در این برهه خطری در پی ندارد. افراد نباید فقط به دلیل اینکه یک ویروس جدید در محیط است، از اثرات سودمند ورزش روزانه غافل شوند. با این وجود، چندین اقدامات پیشگیرانه برای کاهش خطر ابتلا ضروری است. اگر شما عادت به ورزش گروهی دارید، ممکن است بخواهید که از نزدیکی به فردی که علائم و نشانه های بیماری را دارد، پرهیز کنید اما مشکل این است که افراد ممکن است قبل از بروز علائم، به بیماری مبتلا شده باشند.
در بعضی موارد گذاشتن ماسک هنگام تمرین می تواند راهی برای کاهش این خطر باشد. بسیار مهم است که وقتی با وسایل ورزشی که در باشگاه ها یا پارک ها موجود هستند، کار می کنید، قبل و بعد از استفاده آن ها را ضدعفونی کنید. پس از پایان ورزش، حتما دست ها را با آب و صابون به مدت حداقل 20 ثانیه شست وشو دهید. محلول های ضد عفونی نماینده دست (با حداقل 60 درصد الکل) می توانند مورد استفاده قرار گیرند اما مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا اخطار داده است که این محلول ها برای پاک کردن همه میکروب ها مفید نیستند.
این راهبرد نه فقط در این زمان، بلکه باید همیشه مورد استفاده قرار گیرد. همچنین توصیه می گردد که اگر امکان ضدعفونی کردن دست ها وجود ندارد، با دست ها، صورت و گردن را لمس نکنید تا زمانی که شست وشو داده شوند.
در حال حاضر می دانیم که ویروس کرونا به وسیله ذرات موجود در تنفس فرد بیمار یا تماس مستقیم با آن ها، انتقال می یابد و راه اصلی انتقال ویروس کرونا به وسیله تماس نزدیک با فرد بیمار و به ویژه به وسیله سرفه یا عطسه به سمت فرد دیگر است که در فاصله یک تا 2 متری واقع شده است.
دکتر ژو: آیا این توصیه های ورزشی برای افراد کم تحرک هم قابل استفاده است؟
دکتر وودز: شروع به ورزش یا تمرین کردن برای افراد کم تحرک بی خطر است، هرچند توصیه های پزشکی درباره افراد مسن و افراد دارای بیماری های جانبی و مسائل ارتوپدی باید در نظر گرفته گردد. همان طور که بیان کردم، اقدامات پیشگیرانه از ابتلا به ویروس، باید انجام گردد و هرچیزی که احتمال برخورد شما با فرد مبتلا را افزایش می دهد یا سیستم ایمنی شما را به خطر می اندازد، خطر ابتلا را بالا خواهد برد.
اگر شما فرد کم تحرکی هستید بهتر است در ورزش زیاده روی نکنید. تحقیقات پیشنهاد می نمایند که تمرین شدید یا طولانی برای فردی که آمادگی لازم جسمانی را ندارد، می تواند عملکرد سیستم ایمنی را کاهش دهد، بنابراین افراد کم تحرک این توصیه را در نظر داشته باشند.
دکتر ژو: آیا افرادی که به آنفولانزا یا سارس یا کووید-19 مبتلا شده اند می توانند ورزش نمایند؟
دکتر وودز: افراد می توانند با علائم خفیف سیستم تنفسی (آبریزش بینی، تورم سینوس یا گلو درد خفیف) ورزش نمایند. با این وجود توصیه می گردد که اگر علائمی نظیر گلودرد شدید، بدن درد، تنگی نفس، خستگی عمومی، سرفه خشک یا تب وجود دارد از ورزش کردن پرهیز گردد. به علاوه وقتی این علائم وجود دارد باید حتما به پزشک مراجعه کنید. به طور معمول دوره بازیابی عفونت های تنفسی به 2 الی سه هفته زمان احتیاج دارد که در این مدت سیستم ایمنی بدن سلول های تی سایتوتاکسیک برای پاکسازی ویروس از سلول های عفونی را فراوری می نماید. بعد از این دوره زمانی و هنگامی که علائم رفع شدند، می توان مجددا تمرین منظم را با شدت کم شروع کرد.
دکتر ژو: در حالی که بیشتر مطالعات تاثیر برنامه تمرینی بلند مدت (8 تا 12 هفته) بر سیستم تمرینی را آنالیز نموده اند، مطالعه دیگری نیز وجود دارد که نشان می دهد که حتی یک جلسه تمرین می تواند عملکرد سیستم ایمنی فرد را بهبود بخشد. بنابراین سوال این است که آیا می توان با یک جلسه تمرین، به سرعت به مزیت مورد نظر رسید؟
دکتر وودرز: من معتقدم که حتی یک جلسه تمرین نیز می تواند مفید باشد اما انجام تمرین منظم، مزیت بیشتری دارد. تغییرات مولکولی و سلولی در دقایق ابتدایی شروع تمرین یا فعالیت جسمانی، شروع می شوند. به همین دلیل است که هم اکنون مطالعات زیادی به موضوعاتی مثل مدت زمان نشستن، فعالیت بدنی و فواصل استراحتی، با هدف ارتقا سلامت، می پردازند. عقیده قدیمی وجود دارد که ورزش باعث ایجاد واکنش جنگ یا گریز (به دلیل ترشح هورمون های استرس) می گردد که سلول های ایمنی را به حرکت درمی آورد تا آماده مقابله با عفونت یا چالش های غیرعفونی محتمل که با فعالیت ورزشی به وجود می آیند، شوند. این عقیده با نگرش امروزی که ورزش باعث آسیب های ریز می گردد، مطابقت دارد.
دکتر ژو: به نظر می رسد که بیشتر مطالعات به این نتیجه رسیدند که برای اثربخشی ورزش بر سیستم ایمنی، شدت فعالیت باید متوسط باشد. با این وجود، کمپبل (Campbell) و ترنر (Turner) پس از انجام تحقیق خود اشاره کردند که ورزش با شدت بالا هیچ اثر منفی بر سیستم ایمنی ندارد. به نظر شما برای اینکه ورزش اثر مثبتی بر سیستم ایمنی داشته باشد، باید با چه شدتی انجام گردد؟
دکتر وودز: آزمودنی های تحقیق کمپبل و ترنر افرادی بودند که آمادگی جسمانی بالایی داشتند و به تمرینات استقامتی طولانی و تمرینات با شدت بالا، عادت داشتند. اگرچه من اعتقاد دارم که تحقیق آن ها یافته های ارزشمندی را در جمعیت ورزشکاران حرفه ای در اختیار ما قرار می دهد، اما از طرف دیگر مطالعاتی که در آن ها، آزمودنی های کم تحرک مجبور به انجام ورزش با شدت بالا شده بودند، نتایج متفاوتی را به ما نشان می دهند.
مطالعات کمی دراین زمینه به دلیل رعایت اخلاق در پژوهش و حفظ ایمنی و احتیاج به کنترل دقیق متغیر های درگیر در عفونت ها، وجود دارد. بهترین مطالعات، آن هایی هستند که به کنترل ورزش و بیماری عفونی در افراد می پردازند. انجام این گونه مطالعات روی انسان ها به دلیل ملاحظات اخلاقی سخت است و تقریبا پذیرش آن ها توسط داوران مقاله، غیرممکن است.
مطالعات روی حیوانات می تواند اطلاعات با ارزشی در این زمینه در اختیار ما قرار دهد. بر این اساس مطالعات بسیاری وجود دارند که نشان می دهند که تمرین طولانی یا تمرین با شدت بالا می تواند احتمال بروز عفونت را بالا ببرد. این مطالعات با نتایج پژوهش کمپبل و ترنر مغایرت دارند. با این وجود، مثل تمام مطالعات روی حیوانات، محدودیت هایی مثل تفاوت در گونه حیوان، فشار وارده بر اثر تمرین، نوع پاتوژن و زمان بندی تمرین، در رابطه با عفونت وجود دارد که باید قبل از رسیدن به یک پاسخ قطعی، در نظر گرفته شوند.
دکتر ژو: در حالی که بیشتر مطالعات روی تاثیر ورزش هوازی بر عملکرد سیستم ایمنی، متمرکز شده اند، اما اخیرا بر اساس بعضی مطالعات به این نتیجه رسیده اند که تمرینات مقاومتی و تمرینات بدن-ذهن شامل تای چی و یوگا نیز می توانند عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشند. نظر شما درباره این تمرینات چیست؟
دکتر وودز: تحقیقاتی اخیرا به مشخص نقش تمرین مقاومتی و تمرین تناوبی با شدت بالا بر پارامتر های مختلف سیستم ایمنی پرداخته اند. برداشت من این است که همچنان مطالعات کمی صورت گرفته است، بنابراین رسیدن به پاسخ قطعی سخت است.
در سال 2007 در یک مطالعه نشان دادیم که پنج ماه تمرین تای چی می تواند بر بهبود پاسخ سیستم ایمنی به واکسیناسیون در افراد میان سال به بالا مفید باشد. ما افزایش معنی داری در مقدار و ماندگاری پاسخ های آنتی بادی در سیستم ایمنی آزمودنی هایی که به تای چی می پرداختند نسبت به گروه کنترل، مشاهده کردیم. در یک مطالعه مروری درباره اثرات یوگا، اشاره شد که یوگا می تواند اثرات مثبتی برای کسانی که از بیماری های التهابی رنج می برند، داشته باشد.
دکتر ژو: شما در زمینه ورزش و عملکرد سیستم ایمنی بدن، پیشتاز بوده اید، امکان دارد که به سوالاتی اشاره کنید که هنوز پاسخی برای آن ها یافت نشده است، به این امید که محققان جوان بتوانند به پاسخ این سوال ها دست یابند.
دکتر وودز: اگرچه پیشرفت های زیادی در زمینه درک تاثیر ورزش بر سیستم ایمنی اجرا شده است، اما همچنان سوالات زیادی باقی مانده است. چالش مهم این است که ما تا حدودی درباره این سوالات اطلاعات داریم اما محدودیت های آزمایش روی انسان ها و کمبود نمونه های حیوانی مناسب، پیشرفت در این زمینه را کند نموده است.
لازم به ذکر است این مطلب از سوی نظام نعمتی- دانشجو دکتری آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی دانشگاه گیلان تهیه شده و در اختیار خبرگزاری انجمن وردپرس قرار گرفته است.
منبع: خبرگزاری ایسنا